بررسی ساختار جامع فرق و مذاهب، قابل تطبیق با فرقههای اسلامی
اشاره
به مناسبت هفته پژوهش، نشست علمی «بررسی ساختار جامع فرق و مذاهب، قابل تطبیق با فرقههای اسلامی» در تاریخ 19 آذر 1402 در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، در شهر مقدّس قم برگزار گردید.
در این نشست، ابتداء جناب حجّتالاسلاموالمسلمین حمیدرضا شیرملکی، مدیر گروه علوم عقلی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، بهعنوان ارائهکننده، گزارشی از ویژگیهای نرمافزار جدید نور تحت عنوان «دانشنامه فرق و مذاهب» که در حال تولید است، ارائه نمود و ضمن اشاره به روند انتخاب منابع برای این برنامه، به معرّفی مهمّترین ویژگیهای درختواره در این نرمافزار پرداخت.
در بخش دوم، حجّتالاسلام و المسلمین حمیدرضا شریعتمداری، عضو هیأت علمی و دانشیار شیعهشناسی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، بهعنوان ناقد، به ارائه بحث پیرامون کتابخانه و دانشنامه فرق و مذاهب اسلامی پرداخت و ضمن بیان برخی ملاحظات، مطالبی را در قالب پیشنهاد برای بهترشدن این نرمافزار اشاره کرد.
آنچه از نظر میگذرد، مهمّترین مباحث مطرحشده در این نشست علمی است که برای استفاده راحتتر خوانندگان گرامی، از صورت گفتاری، به شکل نوشتار تبدیل شده است.
نرمافزار «دانشنامه فرق و مذاهب»؛ ویژگیها و قابلیتها
اشاره
در گزارشهای منابع مربوط به تاریخ ادیان، آمده است که اندکی پس از ظهور هر دینی، فرقههایی با نامها و ویژگیهای مختلف، پیرامون آن دین پدید میآمده که پیروانشان، خود را میراثدار اصلی آن دین میدانستهاند. این امر، انگیزههای فراوانی را برای تحقیق فراهم آورده است. این دست تحقیقات و مطالعات در کنار تعامل با جوامع دیگر، نیازمند دادههای صحیح و غیرمغرضانه است و برای یافتن دیدگاهها و نظریات درست، گریزی جز شناخت صحیح ادیان و فرق و مذاهب انشعابیافته از آنها نداریم. در همین راستا، تولید نرمافزاری که بتواند نمایانگر گزارشهای فرقهنویسان ادیان، مذاهب و فرق به شکلی کامل باشد و از هرگونه پیشداوری به دور باشد، ضروری به نظر میرسد.
از این رو، با مدیر گروه علمی علوم عقلی مرکز نور، جناب حجّتالاسلاموالمسلمین حمیدرضا شیرملکی، به گفتوگو نشستیم و درباره پروژه در دست اقدام این مرکز در خصوص فرق و مذاهب، سؤالاتی چند را مطرح نمودیم. امیدواریم مطالب این مصاحبه، مورد توجّه دینپژوهان و علاقهمندان به دانش فرقهشناسی قرار گیرد.
پروژه نرمافزار دانشنامه فرق و مذاهب؛ معرفی، چرایی، هدف، چشمانداز، محتوا و قابلیتها
درآمد
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی برای سامان دادن پژوهشهای رایانهای خویش، از گروههای متعدّد علمی و افراد متخصّص و کارشناس در حوزه علوم و معارف اسلامی بهره میبرد و در این سالها، تاکنون محصولات کاربردی و مفیدی را در زمینههای مختلف تولید کرده و در معرض استفاده علاقهمندان و محقّقان قرار داده است. یکی از این گروههای علمی، گروه علوم عقلی نور است که به همت حجّتالاسلام والمسلمین حمیدرضا شیرملکی اداره و مدیریت میشود.
گفتنی است که به کوشش گروه علوم عقلی مرکز نور، محصولات نرمافزاری ارزشمندی تولید و عرضه شده است. یکی از مهمترین پروژههای در دست اقدامِ این گروه، «دانشنامه فرق و مذاهب» است. این پروژه، در راستای تصریح اساسنامه مرکز مبنی بر تولید برنامههای مورد نیاز پژوهشگران علوم اسلامی، بهویژه برای دینپژوهان و علاقهمندان حوزه فرق و ادیان، طراحی شده و به مرحله اجراء درآمده است که به نوبه خود، منبع مناسبی برای پژوهشهای دینی خواهد بود و در مسیر ساماندهیِ تحقیقات حوزه فرق و مذاهب، بسیار راهگشا میباشد.
آنچه در این مختصر از نظر شما میگذرد، گذری است اجمالی بر معرّفی، چرایی و هدف، چشمانداز، محتوا و قابلیتهای تحقیقاتی نرمافزارِ «دانشنامه فرق و مذاهب» که امید است مورد توجّه و استفاده خوانندگان محترم قرار گیرد.